ساختمان کلی گیربکس

در ساختمان یک گیربکس، تعدادی چرخ دنده وجود دارد که بر روی هم سوار شده اند. هر چرخ دنده نشان دهنده یک دنده بر روی دسته دنده خودرو می باشد. همه افرادی که رانندگی می کنند، به دفعات زیادی با دسته دنده سر و کار دارند. این دسته، رابط بین راننده و گیربکس می باشد. هر بار که راننده، دنده را تغییر می دهد به گیربکس فرمان می دهد که از چه چرخ دنده ای برای انتقال قدرت استفاده کند. ساختمان کلی در گیربکس اتومات هم به این شکل می باشد.

 

گیربکس دستی

 

(Manual):

 

در این نوع از گیربکس ها، راننده با فشردن پدال کلاچ، قدرت را به گیربکس منتقل می کند. سپس از طریق چرخ دنده ها، به محور خروجی و بعد چرخ ها انتقال می یابد.

راننده باید با تعویض دنده به وسیله دسته دنده و فشار پدال به درگیری کلاچ با موتور کمک نماید. در این حالت، کنترل خودرو کاملا در دست راننده می باشد. او با تصمیم خود، سرعت خودرو را افزایش یا کاهش می دهد.

– گیربکس ترتیبی (غیر سنکرونیزه): عملکرد این گیربکس ها به صورت منظم و پشت سر هم می باشد. برای انتقال از سرعت 2 به 4 باید اول به سرعت 3 و بعد به 4 برود. به این معنی که امکان تعویض مستقیم دنده از 2 به 4 وجود ندارد. این مسئله شرایط سختی را برای رانندگان فراهم می نمود.

امروزه این گیربکس ها در موتورها مورد استفاده قرار می گیرند و در خودروها به کار نمی روند.

– گیربکس غیر ترتیبی (سنکرونیزه): در این نوع گیربکس ها، برخلاف نوع قبل، تعویض دنده به صورت منظم و پشت سر هم نمی باشد. امروزه در بسیاری از سواری ها از این نوع گیربکس استفاده می شود. در این شرایط امکان انتقال سرعت از 2 به 4 وجود دارد.

گیربکس اتوماتیک :

کار کردن با این نوع گیربکس ها راحت تر می باشد. در خودروهایی که گیربکس اتوماتیک دارند، نیازی به دخالت راننده وجود ندارد. در این خودروها، پدال کلاچ حذف شده و اتومبیل به صورت خودکار، دنده صحیح را انتخاب می کند.

برای حرکت خودرو کافی است تا دنده را در حالت رانندگی قرار داده و پدال گاز را فشار دهید.

– گیربکس خودکار سیاره ای (AT): استفاده از این نوع گیربکس، در صنعت خودروسازی بسیار رایج می باشد. در گیربکس AT برای انتقال قدرت از چرخ دنده های خورشیدی سیاره ای استفاده می شود. کلاچ خودرو به صورت هیدرولیک و دارای یک سیستم کنترلی مجزا می باشد.

– گیربکس AMT : شاید بتوان گفت که این نوع گیربکس حد فاصل بین گیربکس دستی و اتوماتیک می باشد. در آن، مزایای گیربکس دستی و راحتی گیربکس اتومات دیده می شود. در این حالت، تعویض دنده و هزینه بالای سیستم های اتوماتیک وجود ندارد. پدال کلاچ حذف شده و تعویض دنده ها به کمک یک سیستم الکتریکی و یک برنامه کامپیوتری انجام می شود. در حالی که راننده هم می تواند دنده را سبک یا سنگین نماید.

AMT مخفف عبارت AUTOMATED MANUAL TRANMISSION می باشد و به معنی گیربکس دستی اتوماتیک شده است.